Με αφορμή την τρέχουσα επικαιρότητα σχετικά με τα θέματα της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στη χώρα μας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες σκέψεις.
Δεδομένο και παγκόσμια αποδεκτό είναι το γεγονός ότι η μόνη, αειφόρος και ξεκάθαρη λύση στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, είναι η άμεση και μεγαλύτερη δυνατή μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου μέσω της μείωσης της χρήσης ορυκτών καυσίμων, της Εξοικονόμησης Ενέργειας και της μεγαλύτερης δυνατής ορθολογικής ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και κυρίως της Αιολικής, της Ηλιακής (με όλες τις μορφές της, Φωτοβολταϊκή, Ηλιοθερμική, κλπ), της Υδροηλεκτρικής, της Βιομάζας, του Βιοντήζελ, της Γεωθερμίας και της Κυματικής.
Όσον αφορά την μικρο-υδροηλεκτρική ενέργεια, η στροφή του ενδιαφέροντος στην ανάπτυξη των μικρών υδροηλεκτρικών έργων (ΜΥΗΕ), προβάλει φυσιολογική δεδομένου ότι είναι μια μορφή ενέργειας που υπήρξε ανέκαθεν προσιτή στον άνθρωπο, επιπρόσθετα εμπεριέχει τα συγκριτικά αποτελέσματα της αξιοπιστίας, της ασφάλειας, της και της αφθονίας (με βάση τη μορφολογία της χώρας μας), προσφέροντας εν ολίγοις «περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα».
Η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια κατασκευαστική βιομηχανία υδροστροβίλων έχουν ενσωματώσει στην παραγωγή τους σειρές τυποποιημένων στροβίλων, κάνοντας έτσι ελκυστικότερες τις μικροϋδροηλεκτρικές επενδύσεις.
Τα ΜΥΗΕ είναι έργα μηδενικής περιβαλλοντικής ρύπανσης και ελάχιστης περιβαλλοντικής όχλησης.
- Συνεισφέρουν στο δίκτυο με ενέργεια βάσεως (συνεχόμενη ανάλογα με τη διερχόμενη παροχή). Αποτέλεσμα είναι ο βαθμός χρησιμοποίησης των ΜΥΗΕ να είναι κατά πολύ μεγαλύτερος από ότι σε ένα μεγάλο ΥΗΕ και κατά πολύ μεγαλύτερος σε σχέση και με τις υπόλοιπες ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, εμφανίζουν το μεγαλύτερο συντελεστή φορτίου (απόδοση ενέργειας στη μονάδα του χρόνου για δεδομένη ισχύ) σε σχέση με όλες τις άλλες ΑΠΕ (ΜΥΗΕ~45%, Αιολικά~25%, ΦΒ~16%, με στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ).
- Είναι έργα τα οποία κατασκευάζονται ύστερα από περιορισμένης έκτασης και διάρκειας τοπολογικές υδρολογικές και γεωτεχνικές έρευνες και μελέτες.
- Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, η υδροληψία των ΜΥΗΕ είναι χαμηλού ύψους (μικρός αναβαθμός) η οποία προσαρμόζεται εύκολα στην κοίτη του ποταμού με αποτέλεσμα να μην έχουμε ταμιευτήρα σημαντικού όγκου και συνάμα κατάκλιση εκτάσεων.
- Δεν μεταβάλουν το μικροκλίμα των περιοχών που κατασκευάζονται και δεν δημιουργούν προβλήματα στη στερεομεταφορά.
- Το σύνολο των έργων ενός ΜΥΗΕ είναι περιορισμένα και μικρού μεγέθους και ενσωματώνονται εύκολα στην οπτική του τοπίου που κατασκευάζονται, ενώ οι δομικές κατασκευές εντάσσονται εύκολα στην αρχιτεκτονική του τοπίου.
- Τα συνοδά έργα και τα έργα υποδομής είναι μικρής κλίμακας ενώ παράλληλα είναι δυνατή η αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών στο μέγιστο βαθμό.
- Δεν απαιτούν σημαντικά έργα σύνδεσης με το δίκτυο και δεν απαιτούν πολύπλοκο ηλεκτρολογικό εξοπλισμό για την εξασφάλιση της ασφάλειας του δικτύου.
- Με τα ΜΥΗΕ μπορούν εύκολα να συνδυαστούν άλλες χρήσεις π.χ. ύδρευση, άρδευση, ή να γίνει αξιοποίηση υπαρχόντων μικρών φραγμάτων, με ελάχιστη περιβαλλοντική επίπτωση.
Οι αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο στήριξαν την ανάπτυξη τους στα ΜΥΗΕ αξιοποιώντας τα πριν από οποιαδήποτε άλλη πηγή ενέργειας. Περισσότερα από 20.000 ΜΥΗΕ στην Ευρώπη και περισσότερα από 100.000 ΜΥΗΕ στην Κίνα το αποδεικνύουν αυτό. Η αξιοποίηση του μικρού υδροδυναμικού γνωρίζει παγκοσμίως μία άνθηση που συμβαδίζει με το γενικότερο ενδιαφέρον για την αξιοποίηση όλων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Word Energy Council για το 2000 βρίσκονται σε λειτουργία ανά την υφήλιο μικρά υδροηλεκτρικά συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξεως των 45.000 MW, ενώ βρίσκονται στη φάση κατασκευής ή του τελικού προγραμματισμού ΜΥΗΕ συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξεως των 25.000 MW, ενώ ο οργανισμός International Energy Agencyπροβλέπει ότι μέχρι τα τέλη του 2010 η επί πλέον ισχύς από ΜΥΗΕ θα φθάσει τα 20.000 MW.
Στην Ευρώπη των 27 μελών, σύμφωνα με στοιχεία του 2009, λειτουργούσαν περί τα 21.000 ΜΥΗΕ με συνολική εγκατεστημένη ισχύς ίση με 13.000 ΜW, τα οποία είχαν μία παραγωγή ίση με 41.000 GWh. H μέση εγκατεστημένη ισχύς των έργων ήταν 0,6 MW και η μέση ετήσια παραγωγή από κάθε μέσο έργο ήταν περίπου 2,0 GWh/έτος. Το συνολικό τεχνικοοικονομικά εκμεταλλεύσιμο δυναμικό της Ευρώπης των 27 μελών, ανέρχεται σε 23.000 ΜW περίπου με δυνατότητα παραγωγής περί τις 79 ΤWh/έτος.
Στη χώρα μας, από τα επίσημα στοιχεία παραγωγής του ΔΕΣΜΗΕ Α.Ε. προκύπτει ότι για το 2009, από 916,61 MW αιολικών στo διασυνδεδεμένο σύστημα παρήχθησαν 1.908.250 MWh (βαθμός ενεργειακής αξιοποίησης 25,05%), από 46,037 ΜW Φ/Β παρήχθησαν 45.098,36 ΜWh (βαθμός ενεργειακής αξιοποίησης 16.69%),ενώ από 182,61 ΜW ΜΥΗΕ παρήχθησαν 657.168 ΜWh (βαθμός ενεργειακής αξιοποίησης 42,58 %).
Δηλαδή στα αιολικά το 1 ΜW παράγει 2.080 ΜWh, 1 MW Φ/Β παράγει 1.000 ΜWh και το 1 ΜW ΜΥΗΕ παράγει 3.600 ΜWh. Aντίστοιχα 1 MW αιολικού στοιχίζει 1.300.000 €, 1 ΜW Φ/Β στοιχίζει 3.000.000 € και 1 ΜW MYHE στοιχίζει 1.500.000 € (είναι οι τιμές που δέχεται κατά μέσο όρο το ίδιο το Υ.ΠΕ.ΚΑ.).
Ως προς τον ηλεκτρικό χώρο που καταλαμβάνει 1MW ΜΥΗΕ αυτός αντιστοιχεί σε 3,6 MW Φ/Β και σε 1,73 MW αιολικού.
Με σκοπό την κάλυψη του μεγάλου κενού που υπήρχε στη συλλογική εκπροσώπηση του συγκεκριμένου χώρου των ΑΠΕ, τον Ιούλιο έλαβε χώρα στην Αθήνα, η πρώτη επίσημη συγκέντρωση των μελών του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΙΚΡΩΝ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ. Στο ΣΥΝΔΕΣΜΟ συμμετέχουν πλήθος νομικών και φυσικών προσώπων, επενδυτές, μελετητές και κατασκευαστές που ασχολούνται με την Ανάπτυξη, Κατασκευή, Μελέτη, Λειτουργία, Συντήρηση και Παροχή Συμβουλών για Έργα ΜΥΗΕ, καθώς και επιστημονικοί φορείς που έχουν στα ενδιαφέροντά τους την ανάπτυξη των ΜΥΗΕ στον ελληνικό καταρχήν χώρο.
Στόχοι του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΥΗΕ είναι η επιστημονική προσέγγιση των θεμάτων που άπτονται της ανάπτυξης των ΜΥΗΕ ώστε η σχετική νομοθεσία να είναι βασισμένη σε επιστημονική τεκμηρίωση, η ριζική επιτάχυνση της διαδικασίας έκδοσης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.), Άδειας Εγκατάστασης (Α.Ε.) και Άδειας Λειτουργίας (Α.Λ.), ώστε αυτή να κινείται μέσα στις νόμιμες προθεσμίες κάτι που σήμερα δεν ισχύει και στα πλαίσια της επίτευξης του στόχου 20-20-20, η θεσμοθέτηση από το ΥΠΕΚΑ στόχου ισχύος για τα ΜΥΗΕ της τάξεως των 1.200MW μέχρι το 2020.
Συγκριτικά μπορούμε να αναφέρουμε, πως το 2020, ενδεικτικά τα 1.000 MW ΜΥΗΕ (ανάλογα είναι τα μεγέθη για τα 1.200 MW ΜΥΗΕ) θα έχουν παραγωγή 3.854 GWh και θα μπορούν να καλύψουν ποσοστό της τάξεως του 14% του στόχου της ενέργειας από ΑΠΕ για το 2020, για τη χώρα μας. Το συνολικό ετήσιο κόστος για τον ΔΕΣΜΗΕ το 2020 θα ανέρχεται σε 455 εκατ.€/έτος, ενώ απαιτούνται επενδύσεις της τάξεως του 1,5 δις €. Το συνολικό ποσό που καλείται να εκταμιεύσει ο ΔΕΣΜΗΕ σε όλη τη διάρκεια από το 2010 έως το 2020 ανέρχεται σε 2,73 δις €.
Στην περίπτωση που το ίδιο ποσό ενέργειας παράγεται από Α/Π, απαιτούνται 1.760 MW Αιολικών Πάρκων. Το συνολικό ετήσιο και συνολικό για όλη τη δεκαετία κόστος για τον ΔΕΣΜΗΕ το 2020 ανέρχεται στο ίδιο ποσό, εντούτοις οι επενδύσεις που απαιτούνται ανέρχονται σε 2,3 δις € με αντίστοιχα ανάλογη επιβάρυνση στην οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση.
Στην περίπτωση που το ίδιο ποσό ενέργειας παράγεται από Φ/Β, απαιτούνται 2.933 MW ΦΒ Πάρκων. Το συνολικό κόστος για τον ΔΕΣΜΗΕ το 2020 θα ανέρχεται στα 911 εκατ. €/έτος, ενώ το συνολικό κόστος που καλείται να εκταμιεύσει ο ΔΕΣΜΗΕ σε όλη τη διάρκεια από το 2010 έως το 2020 (για την ίδια ποσότητα ενέργειας) ανέρχεται περίπου στα 7,55 δις €.
Τέλος μέσω της Δημόσιας Διαβούλευσης του Σχεδίου Υ.Α. του Υ.ΠΕ.ΚΑ. για τη «Συμπλήρωση και εξειδίκευση τεχνικών και λοιπών λεπτομερειών των κριτηρίων χωροθέτησης Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΜΥΗΕ)» που λήγει στις 20.08.2010, θα αναδειχθεί το πλήθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κλάδος σήμερα στη χώρα μας και θα γίνουν προτάσεις για τη σωστή, αντιδογματική, επιστημονική και ορθολογική επίλυσή τους, χωρίς αναδρομικότητες στη λήψη αποφάσεων και οπωσδήποτε χωρίς τη χρήση μαθηματικών τύπων που δεν ευσταθούν από επιστημονικής απόψεως.
Πηγή: www.energypress.gr
