Αγαπητοί συνάδελφοι, συνεργάτες και φίλοι,
Ήταν Ιούλιος του 2010 όταν πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, η πρώτη επίσημη συγκέντρωση του νεοιδρυθέντος Ελληνικού Συνδέσμου Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων, του ΕΣΜΥΕ.
Μια προσπάθεια που ξεκίνησε ως πρωτοβουλία μιας ομάδας πρωτοπόρων μηχανικών στην Πέλλα, η οποία προκλήθηκε ως φυσιολογική αντίδραση στους προαναγγελθέντες στόχους του ενεργειακού μίγματος του 2020 και στις επερχόμενες δυσμενέστατες αλλαγές της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των ΜΥΗΕ που προωθούνταν για τον κλάδο μας και οι οποίες δυστυχώς εντέλει εφαρμόστηκαν.
Μέχρι τότε, ο κλάδος μας είχε να επιδείξει μια εξαιρετική δυναμική και πρωτοπορία στην αναπτυσσόμενη αγορά των ΑΠΕ, με 196 ΜW έργων ήδη σε λειτουργία (ποσοστό 14% και 25% αντίστοιχα στην συνολική εγκατεστημένη ισχύ και ενέργεια από ΑΠΕ στην χώρα τότε), εκατοντάδες Άδειες Παραγωγής σε αδειοδότηση, ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο δυναμικό τεχνικό-οικονομικά υλοποιήσιμων έργων της τάξεως των ~2.000 MW και ένα απόλυτα εφικτό στόχο 350 MW έργων σε λειτουργία το 2020.
Και ενώ θεωρούσαμε όλοι μέχρι τότε ως δεδομένο το αυτονόητο, ότι δηλαδή όπως και στην Ευρώπη των 25.000 έργων σε λειτουργία, που κατασκευάστηκαν πριν από την ανάπτυξη οποιασδήποτε άλλης τεχνολογίας ΑΠΕ, φτάνοντας τα επίπεδα αξιοποίησης του μικροϋδροηλεκτρικού δυναμικού πολλών χωρών στο 70% και πλέον, έτσι και στην Ελλάδα, η Πολιτεία θα έπρεπε να στηρίξει ποικιλοτρόπως την ανάπτυξη του – επιπέδου της τάξεως του 10% τότε – αναξιοποίητου υδροδυναμικού της χώρας, ήρθαμε προ δυσάρεστης εκπλήξεως, όπου μία σειρά περιβαλλοντικών και χωροταξικών ρυθμίσεων αποσκοπούσαν κυριολεκτικά στην αναστολή υλοποίησης νέων έργων. Το αποτέλεσμα τους ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης νέων έργων να καταστεί σχεδόν μηδενικός τα επόμενα χρόνια.
Η ίδρυση του Ε.Σ.Μ.Υ.Ε. ήρθε για να καλύψει το κενό που υπήρχε στην συλλογική εκπροσώπηση του κλάδου έχοντας ένα διττό ρόλο, μια διπλή ταυτότητα. Φιλοδοξεί να εκπροσωπήσει την αγορά και τις επιχειρήσεις της μικροϋδροηλεκτρικής ενέργειας στα δημόσια fora, προασπίζοντας τα συμφέροντα τους, και παράλληλα να προάγει επιστημονικά και τεκμηριωμένα τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη της υδροηλεκτρικής τεχνολογίας και την αναγκαιότητα αύξησης της διείσδυσής της στο ενεργειακό μίγμα. Με αυτή την ταυτότητα ο Ε.Σ.Μ.Υ.Ε. προσέρχεται με θάρρος και παρρησία στο δημόσιο διάλογο με το Κράτος, την Εξουσία και την Κοινωνία, για όλα τα θέματα της μικροϋδροηλεκτρικής ενέργειας.
Η αξιοποίηση της μικροϋδροηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της φύσης και της εμπλοκής της με τον σημαντικό φυσικό πόρο, το νερό, δημιουργεί συγκρούσεις. Υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα στρατηγικής φύσης, όπως είναι η επιβεβλημένη πολλαπλή αξιοποίηση του φυσικού πόρου με ουσιαστική προστασία της βιοιποικιλότητας, ο δήθεν φιλοπεριβαλλοντικός μαξιμαλισμός, τα οικονομικά θέματα και η προστασία του καταναλωτή, ο τρόπος ανάπτυξης και αντιμετώπισης των επενδύσεων από την κεντρική, την τοπική και την δικαστική εξουσία.
Ο Ε.Σ.Μ.Υ.Ε. ιδρύθηκε και είναι εδώ ως ένας αξιόπιστος και συνεπής συνομιλητής για το σκοπό αυτό, ως ο μοναδικός πανελλήνιος θεσμικός φορέας που εκπροσωπεί σχεδόν το σύνολο του κλάδου, χαίροντας της εκτίμησης των συναδέλφων των ΜΥΗΕ αλλά και όλων των κλάδων ΑΠΕ.
Στα δέκα χρόνια ύπαρξής του, ο Ε.Σ.Μ.Υ.Ε., προσπάθησε μέσω των ενεργειών και των παρεμβάσεων του, να διατηρήσει «ζωντανή» την ελπίδα ανάκαμψης του κλάδου, κυρίως χάρη στην επιμονή και στην προσπάθεια των μελών του. Μέσω της συμμετοχής και της παρουσίας του σε όλες τις διαδικασίες παραγωγής νομοθεσίας για τις ΑΠΕ, τα ΜΥΗΕ και τα ύδατα, στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, μέσω κειμένων και δημοσιευμάτων, κοινών δράσεων με άλλους φορείς, εκδηλώσεων, Δελτίων Τύπου, κ.α., ο Ε.Σ.Μ.Υ.Ε., προσπάθησε και κατάφερε αρκετές φορές να συμβάλει στην τροποποίηση και βελτίωση δυσμενών για τον κλάδο νομοθετικών ρυθμίσεων, στην επίλυση χρόνιων αγκυλώσεων, στη διαμόρφωση ρυθμίσεων εξασφάλισης των επενδύσεων, όπως η εξαίρεση από διαγωνιστικές διαδικασίες και η διατήρηση σταθερής Τ.Α., συμβάλλοντας πολλές φορές στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων επιχειρήσεων του κλάδου, αλλά και στην διαμόρφωση ενός κλίματος διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες.
Σήμερα, στην αρχή της νέας δεκαετίας, κάνοντας μια ανασκόπηση των πεπραγμένων των προηγούμενων ετών, θεωρούμε ότι μπορεί να μην καταφέραμε να εξαλείψουμε πλήρως τις δυσμενείς συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αρχή της δεκαετίας και επηρέασαν καταλυτικά την ανάπτυξη του κλάδου, διατηρήσαμε όμως ζωντανή τη δυναμική του, δημιουργήσαμε τις συνθήκες επιβίωσής και ανάκαμψής του και θέσαμε τις προϋποθέσεις για την διατήρηση της συμμετοχής της μικροϋδροηλεκτρικής τεχνολογίας στο ενεργειακό μίγμα για τα επόμενα χρόνια σε καθεστώς λειτουργίας της νέας ενεργειακής αγοράς. Οι δειλά αυξανόμενοι ρυθμοί των τελευταίων 2 ετών, αλλά και το πλήθος των έργων που έχουν αδειοδοτηθεί και προγραμματίζεται να υλοποιηθούν τα επόμενα 2-3 χρόνια το αποδεικνύουν περίτρανα. Εύχομαι το 2021 να είναι η χρονιά επανεκκίνησης της σημαντικής ανάκαμψης του κλάδου μας.
Η πολλαπλή αξιοποίηση του εθνικού μας πόρου, του νερού, μέσω της φιλοπεριβαλλοντικής τεχνολογίας των ΜΥΗΕ, αποτελεί ζήτημα υψίστης εθνικής σημασίας. Εκτός των προφανών λόγων, όπως είναι η απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, η προστασία του περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αποτελεί βασικό κινητήριο μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, σε μια περίοδο που όσο ποτέ άλλοτε είναι διακριτή η ανάγκη αυτή. Ας πράξουμε όλοι επιτέλους το αυτονόητο.
Συνάδελφοι, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στα πλαίσια των συνεχώς διαμορφούμενων αλλαγών, ειδικά εν μέσω της πανδημίας του Covid 19, απαιτούν την συμμετοχή και την συσπείρωση όλων. Η συνεχής στήριξη των προσπαθειών του Συνδέσμου μας και η ενεργός συμμετοχή στις δραστηριότητες του είναι επιτακτική ανάγκη. Με την συμμετοχή όλων, συνεχίζουμε την προσπάθεια, έτσι ώστε τα ΜΥΗΕ με τα τόσα αντικειμενικά πλεονεκτήματα τους να μπορέσουν να πάρουν την θέση που τους αξίζει στην ενεργειακή αγορά.
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΣΜΥΕ, ευχαριστώ τα μέλη του Συνδέσμου για την εμπιστοσύνη που μας δείχνετε. Αισθανόμαστε μεγάλη ευθύνη απέναντί σας και γνωρίζουμε ότι κρινόμαστε από εσάς αυστηρά. Προσωπικά, θα προσπαθήσω να συντονίσω το έργο του ΕΣΜΥΕ καταβάλλοντας τη μεγαλύτερη δυνατή προσπάθεια για την ευδοκίμηση των στόχων μας.
Κλείνοντας, θα πρέπει να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους πρωτεργάτες, τους πρωτομάστορες της ανεξάρτητης παραγωγής μικροϋδροηλεκτρικής ενεργείας. Σε αυτούς που με δυσανάγνωστη ακόμη νομοθεσία, με δημόσιες υπηρεσίες σχεδόν ανάχωμα στην αδειοδοδοτική διαδικασία και ένα απολύτως ανύπαρκτο τραπεζικό σύστημα χρηματοδότησης, τόλμησαν στα μέσα περίπου της δεκαετίας του ‘90 να εισέλθουν στον ενεργειακό ιστό της χώρας, αναλαμβάνοντας τεράστιο επενδυτικό ρίσκο και δείχνοντας το δρόμο σε όλους εμάς. Από καρδιάς συγχαρητήρια.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Κωνσταντίνος Βασιλικός
Πρόεδρος ΔΣ Ε.Σ.Μ.Υ.Ε.